เห็น "จุดดำๆ เหมือนลูกน้ำลอยไปมา" เสี่ยง "วุ้นตาเสื่อม"

การมองเห็นจุดดำหรือเงาดำรูปร่างต่างๆ ลอยไปมา หรือเห็นแสงไฟแวบขึ้นมาทั้งที่อยู่ในที่มืด แพทย์เตือนอาจเสี่ยงโรควุ้นตาเสื่อม

วุ้นตา คืออะไร สำคัญแค่ไหน

รศ. ดร. นพ.นพศักดิ์ ผาสุขกิจวัฒนา ภาควิชาจักษุวิทยา คณะเเพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล อธิบายว่า วุ้นตามีลักษณะเป็นเจลเหมือนไข่ขาวอยู่ภายในลูกตา อยู่แนบไปกับจอตา มีความใสและเป็นทางให้แสงผ่านไปสู่จอตาทำให้มองเห็นภาพได้ หากจะเปรียบเทียบลูกตาเป็นเหมือนกะลามะพร้าว 

วุ้นตาก็เปรียบเสมือนน้ำมะพร้าว ส่วนจอตาก็เปรียบเหมือนเนื้อมะพร้าว เมื่ออายุมากขึ้นวุ้นตาจะมีการเปลี่ยนแปลงได้ บางส่วนอาจกลายเป็นโพรงน้ำจากที่เดิมเคยเป็นเหมือนเจล บางส่วนก็มีการจับกันเป็นตะกอนเล็กๆ ขึ้น นอกจากนั้นยังอาจเกิดการลอกตัวของวุ้นตาออกจากจอตาได้

วุ้นตาเสื่อม เป็นอย่างไร

สำหรับอาการของวุ้นตาเสื่อม เมื่อมีตะกอนวุ้นตาเกิดขึ้น หากมองไปในที่ที่มีแสงสว่าง เช่น ฉากสีขาว หรือท้องฟ้าก็จะทำให้เกิดเงาของตะกอนวุ้นตาตกลงบนจอตา ผู้ป่วยจะเห็นเหมือนมีจุดดำเล็กๆ  เหมือนลูกน้ำลอยไปลอยมาได้ หรือเมื่อมีการลอกตัวของวุ้นตาออกจากจอตา อาจเกิดการดึงรั้งขึ้นระหว่างวุ้นตากับจอตา เกิดการกระตุ้นจอตาซึ่งสมองจะแปลผลเป็นแสง ผู้ป่วยจึงเห็นเป็นเหมือนแสงวาบขึ้นมาได้ มีลักษณะเหมือนฟ้าแลบ หรือไฟแฟลชกล้องถ่ายรูป ซึ่งจะสังเกตได้ง่ายเมื่ออยู่ในที่มืด

วุ้นตาเสื่อม อันตรายหรือไม่

โดยทั่วไปแล้ว วุ้นตาเสื่อมเป็นภาวะที่เป็นการเปลี่ยนแปลงของวุ้นตาไปตามธรรมชาติ ไม่มีอันตราย และ ไม่ต้องทำการรักษา จุดดำลอยไปลอยมาอาจคงอยู่ แต่สมองจะปรับตัวได้และชินไปเอง ส่วนอาการแสงวาบจะลดลงเรื่อยๆ เมื่อวุ้นตากับจอตาลอกออกจากกันอย่างสมบูรณ์ ไม่เกิดการดึงรั้งกันอีก

อย่างไรก็ตาม พบได้บ้างนานๆ ครั้ง ที่วุ้นตากับจอตาเกิดการดึงรั้งกันจนจอตาขาดเป็นรู รูขาดที่จอตานี้อาจสมานไปได้เอง แต่ถ้าหากมีน้ำเซาะเข้าไปในรูจะทำให้เกิดจอตาลอกได้ ผู้ป่วยจะมีอาการเหมือนมีม่านดำมาบังลานสายตา ซึ่งต้องรักษาโดยการผ่าตัด

ดังนั้น หากมีอาการจุดดำลอยไปมา โดยเฉพาะเมื่อร่วมกับมีแสงวาบ ควรมารับการตรวจจอตาโดยจักษุแพทย์ และโดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ที่มีสายตาสั้นมากๆ  ซึ่งจะมีความเสี่ยงต่อการเกิดรูขาดที่จอตามากกว่าคนปกติเล็กน้อย

การตรวจวินิจฉัยวุ้นตาเสื่อม

เมื่อมาพบแพทย์ แพทย์จะทำการหยอดยาขยายรูม่านตา และทำการตรวจจอตาอย่างละเอียด หากพบว่ามีรูขาดโดยที่ยังไม่มีจอตาลอก แพทย์สามารถทำการยิงเลเซอร์รอบรูขาดเพื่อปิดรูนั้นได้ หลังการยิงเลเซอร์สามารถใช้สายตาได้ตามปกติ แต่หากไม่พบรูขาดก็ไม่ต้องทำการรักษาเพิ่มเติม แพทย์จะนัดตรวจติดตามตามความเหมาะสมต่อไป แต่อย่างไรก็ตามผู้ป่วยต้องสังเกตอาการ หากมีจุดดำลอยไปมามากขึ้นผิดสังเกต หรือยังมีแสงวาบบ่อยๆ หรือมีม่านดำมาบังลานสายตา ให้มาพบแพทย์ก่อนวันนัดได้

วุ้นตาเสื่อมเป็นการเปลี่ยนแปลงของวุ้นตาไปตามธรรมชาติ ส่วนใหญ่แล้วไม่มีอันตรายอะไร ไม่ต้องทำการรักษา มีเพียงส่วนน้อยที่มีภาวะแทรกซ้อนได้ ดังนั้นจึงไม่ต้องกังวลมาก แนะนำให้มาตรวจถ้ามีอาการ อาหารเสริมที่โฆษณาชวนเชื่อว่าช่วยเรื่องวุ้นตาเสื่อมนั้นยังไม่มีการพิสูจน์ทางวิชาการว่าเป็นความจริง ให้รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ครบ 5 หมู่อย่างสมดุลจะดีกว่า ซึ่งจะทำให้สุขภาพร่างกายแข็งแรง และสุขภาพตาแข็งแรงไปด้วย